Veel paarden hebben last van een maagzweer zonder dat je het kunt zien. Zo’n 60% van de sportpaarden heeft wel eens last van een maagzweer en zo’n 35% van de paarden die recreatief worden gereden. Vooral paarden die veel zetmeelrijk krachtvoer krijgen, zijn gevoelig.
Soms is het lastig om te herkennen of je paard een maagzweer heeft. Of je het wel of niet kunt herkennen, hangt mede af van de ernst. Klinische verschijnselen die gepaard gaan met maagzweren kunnen zijn:
Omdat er veel oorzaken zijn, leggen we graag uit wat je kunt doen om het te voorkomen. Specifiek gaan we in dit artikel verder in op de maagzweren in het bovenste deel van de maag.
De maag van een paard is met 8 tot 15 liter helemaal niet zo groot vergeleken met de hoeveelheid voer die er dagelijks doorheen gaat: zo’n 20 kg-40 kg. Als de maag teveel gevuld raakt kan dit maagzweren veroorzaken. De maag bestaat namelijk uit twee delen: het onderste deel waar de zure maagsappen worden geproduceerd en het bovenste deel waar de slokdarm de maag binnenkomt. Het slijmvlies van het bovenste deel is niet zuurbestendig. Als het slijmvlies toch in aanraking komt met maagzuur raakt het geïrriteerd; in dat deel komen de meeste maagzweren ook voor. Als de maag niet snel genoeg geleegd wordt via de maagportier kan de maaginhoud met de zure maagsappen tot het bovenste deel stijgen.
Dit te snel vullen van de maag wordt vooral veroorzaakt door grote hoeveelheden krachtvoer die ineens wordt gevoerd. Paarden kauwen krachtvoer tot zo’n 7 keer minder vaak dan ruwvoer. Daardoor vult de maag in een korte tijd met een grote hoeveelheid voer, die bovendien nog afgebroken moet worden. Omdat het krachtvoer minder is gekauwd werd er ook minder speeksel geproduceerd en is er nu ook minder water in de maag. De inhoud van de maag is daardoor nu zuurder dan wanneer er ruwvoer was gegeten of een kleine portie krachtvoer. Hoe zuurder de maaginhoud, hoe groter de kans op een maagzweer, vooral in combinatie met overvulling. Je kunt het kauwen ook stimuleren door het krachtvoer te mengen met gehakseld hooi of luzerne.
Ook in het voermanagement kan de oorzaak van maagzweren liggen. Denk aan:
Krachtvoer kan het best worden verspreid in kleine hoeveelheden. Vooral ’s ochtends vroeg is het daarbij belangrijk dat er ruwvoer beschikbaar is of hooi wordt gevoerd voorafgaand aan de brok. Een paard dat een tijd niet heeft gegeten heeft namelijk een zure maaginhoud, omdat er geen speeksel is aangemaakt. Daarom is het verstandig dat de paarden voor de nacht nog extra hooi of eventueel stro in de box hebben, zodat ze kunnen dooreten en de zure maagsappen niet te veel concentreren. Ter illustratie: een paard dat 48 uur geen voer krijgt kan dan al een maagzweer hebben ontwikkeld.
Mede daardoor zijn paarden die 24 uur in de wei staan (mits er voldoende gras op staat) veel minder gevoelig voor maagzweren. Een tweede reden is dat ze daar gemiddeld minder stress ervaren.
Stress is ook een andere belangrijke oorzaak. Transport, een omgeving met veel negatieve prikkels of lange tijd op stal zijn voorbeelden van gebeurtenissen die stress kunnen veroorzaken. Soms zijn deze factoren niet te voorkomen, maar juist dan is het wel belangrijk dat de andere beïnvloedbare omstandigheden wel optimaal zijn. Geef een paard tijdens transport daarom altijd voldoende hooi en water beschikbaar, vooral vooraf. Geef een paard ook bij slecht weer (denk aan langdurige regen en vorstperiodes) voldoende beweging door te stappen of door ze los te gooien in de paddock.
BewegingHet moment van (intensieve) training kan ten slotte een boosdoener zijn. Een lege maag of juist een overvulde maag geven hetzelfde gevolg. Namelijk dat de zure maaginhoud in aanraking met het bovenste gedeelte van de maag komt. Het beste is daarom dat het paard wel heeft gegeten, maar niet alleen krachtvoer. Als het ruwvoer zich in de maaginhoud mengt, wordt die wat brijig en klotst de maaginhoud minder. Vergelijk het als het verschil tussen hardlopen met een halfvolle beker water of een halfvolle beker vla in je handen: waar gaat het minst over de rand? Precies. Daardoor raakt het slijmvlies dat niet zuurbestendig is niet geïrriteerd.
|
Deze informatie is uitsluitend bedoeld voor informatieve doeleinden en vervangt niet het advies van een dierenarts.
Heb je vragen over onze producten of hoe je het gebruikt? Neem dan contact met ons op.
Ons team van specialisten adviseert je graag.